«طرح پاداش» جامعه را تقویت می‌کند

به گزارش اطلاع با ما دانشطلب: درباره ضریب گرفتنِ حق انتخاب با میزان مشارکت (پیشنهادی که نامش را طرح پاداش گذاشته‌ام  این نقد وجود دارد که مبتنی بر محلی‌گرایی است و بنده هم پاسخی برای آن ندارم. فقط می‌توانم بگویم گرایش محلی و منطقه‌ای در شرایط فعلی از بین نرفته و احتمالا در هیچ وضعیت دیگری هم رو به زوال نخواهد رفت. اگر دستاوردِ این پیشنهاد قابل توجه باشد می‌توان از آن نقد چشم‌پوشی کرد.

مهم‌ترین چیزی که در طرح پاداش (بالارفتنِ سهم سیاسی با همگرایی و‌ مشارکت) به دست می‌آید تقویت حسِ سرنوشت جمعی است: من در صورتی صدای بلندتری دارم که همسایه‌ام بیاید و حرف بزند. مهم نیست موافقم باشد یا نه، همین که بیاید و مشارکت کند هم حق شهروندی خودش را ارتقاء داده هم حق مرا. خود به خود تلقین می‌شود که اول باید همدیگر را به حساب بیاوریم و احترام کنیم.

نیاز به توضیح نیست که تهدید بزرگ برای جامعه ایرانی حرکت به سوی فردگرایی (اتمیزه شدن) است. بر اهالی سیاست هم پوشیده نیست که خطر فاشیسم درست پس از خرد شدن جامعه، زوال سنت‌ها و ارزش‌ها، پدید آمدن خلأ معنایی و بی‌شکلی توده حادث می‌شود. نظم پیشین که بشکند مردم یا در نزاع می‌مانند یا آماده می‌شوند برای همگرایی گله‌وار، مبتنی بر توهم‌ها و خودستایی‌های بزرگ.

ارزش‌های محلی، سنتی هستند. اگر جوامعی که هنجارها را جدی‌تر می‌گیرند تقویت شوند این احتمال هست که نیرویی معکوس (از شهرستان‌ها به پایتخت) و برخلافِ فردگرایی مرکزنشین به وجود بیاید. نمی‌دانم این نیرو چقدر می‌تواند موثر باشد اما آنقدر مهم هست که به امتحانش بیارزد. قوانین انتخابات هیچ جای دنیا بی‌بازگشت نیستند و اگر به هدف نرسند تغییرشان هزینه بالایی ندارد‌.

طرح پاداش چیزی شبیه به یک «لیگ» می‌سازد که هیچ تیمی از آن حذف نمی‌شود. مناطقی که مشارکتِ بیشتری دارند فرصتی خواهند بود برای نامزدها، تا به جای کلان‌شهرها و مواجه شدن با احتمالِ باخت به حوزه‌های کوچک‌تر بروند و بختِ پیروزی‌شان را بالا ببرند. همین روند هم به تقویت مناطق دور از مرکز در تصمیم‌گیری‌های سیاسی (تلاش برای رسیدن به رضایت محرومین) کمک خواهد کرد.