آینده نامشخص متناسب‌ سازی حقوق بازنشستگان حداقل‌بگیر تأمین اجتماعی

به گزارش اطلاع با ما متناسب‌ سازی حقوق بازنشستگان– لایحه برنامه هفتم و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان، به ویژه برای بازنشستگان تأمین اجتماعی و صندوق‌های دولتی، موضوعی بسیار حساس و تاثیرگذار بر معیشت میلیون‌ها بازنشسته در ایران است. در ادامه به تحلیل جزئیات این لایحه و چالش‌های اجرای آن می‌پردازیم:

۱. متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان

در لایحه برنامه هفتم، هدف اصلی این است که حقوق بازنشستگان غیرحداقل‌بگیر در سه سال نخست به ۹۰ درصد حقوق و فوق‌العاده‌های شاغلان هم‌تراز برسد. این افزایش در سال ۱۴۰۳ معادل ۴۰ درصد و در سال‌های دوم و سوم هرکدام ۳۰ درصد مابه‌التفاوت تا دستیابی به این هدف خواهد بود. با این حال، تعیین حداقل‌بگیران و عدم شمولیت آن‌ها در قانون متناسب‌سازی باعث نگرانی بازنشستگان حداقل‌بگیر شده است. از آنجا که حدود ۷۵ درصد بازنشستگان تأمین اجتماعی در این دسته قرار می‌گیرند، این گروه از اجرای متناسب‌سازی بهره‌مند نخواهند شد مگر با تصویب لایحه‌ای جدید.

۲. تامین منابع مالی و بلاتکلیفی صندوق‌ها

یکی از چالش‌های مهم این قانون، تامین منابع مالی برای اجرای کامل متناسب‌سازی است. از سوی دیگر، صندوق‌های دولتی به بودجه عمومی کشور وابسته‌اند و احتمالاً مشکل کمتری در پرداخت دارند، در حالی که صندوق تأمین اجتماعی با بدهی قابل‌توجهی از سوی دولت مواجه است. لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ تلاش دارد با واگذاری دارایی‌ها و سهام شرکت‌های دولتی به تأمین اجتماعی، بخشی از بدهی دولت را پرداخت و از این طریق منابع لازم برای متناسب‌سازی را تامین کند. با وجود این تمهیدات، هنوز وضعیت منابع مالی صندوق تأمین اجتماعی به‌صورت کامل روشن نشده و ممکن است اجرای قانون در عمل با چالش‌های جدی روبه‌رو شود.

۳. اقدامات دولت برای رفع بلاتکلیفی بازنشستگان

در تیرماه ۱۴۰۳، دولت سیزدهم مبلغ ۳ میلیون تومان به عنوان علی‌الحساب به حساب بازنشستگان واریز کرد و وعده داد که احکام قطعی صادر شود. هرچند این وعده برای برخی صندوق‌ها عملی شد، بازنشستگان تأمین اجتماعی در بلاتکلیفی باقی ماندند. علاوه بر این، واریزی‌های ماهانه علی‌الحساب به‌صورت مداوم تنها برای صندوق‌های دولتی ادامه یافت.

۴. برنامه‌های اخیر برای اجرای متناسب‌سازی و افزایش حقوق‌ها

در مهرماه ۱۴۰۲، مدیرعامل سابق تأمین اجتماعی اعلام کرد که دولت ۸.۷ هزار میلیارد تومان به عنوان دو ماه علی‌الحساب به حساب تأمین اجتماعی واریز می‌کند و تا پایان سال ۳۰ هزار میلیارد تومان اوراق در اختیار این سازمان قرار خواهد گرفت. همچنین، مسئولان برنامه و بودجه اعلام کردند که در مرحله اول، ۴۰ درصد از متناسب‌سازی اجرا می‌شود و برای سال آینده نیز منابع مالی مرحله دوم پیش‌بینی شده است.

۵. چالش‌های حداقل‌بگیران و مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی

حداقل‌بگیران تأمین اجتماعی که بیشتر آنان از کارافتادگان یا بازنشستگان پیش از موعد هستند، حقوق پایین‌تری نسبت به دیگر بازنشستگان دریافت می‌کنند. این گروه همچنان در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند، چرا که قانون متناسب‌سازی حقوق شامل آنان نمی‌شود و تنها کمکی که دریافت کرده‌اند، واریزی‌های کمک معیشتی است که مشخص نیست در آینده ادامه خواهد یافت یا خیر.

جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده

با توجه به برنامه‌ریزی‌ها و مصوبات اخیر، می‌توان انتظار داشت که بخشی از متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از آبان‌ماه امسال عملی شود. اما چالش‌های اجرای این قانون، به ویژه در تأمین منابع مالی و اجرای دقیق آن برای بازنشستگان تأمین اجتماعی، همچنان به قوت خود باقی است. در صورتی که دولت بتواند به تعهدات خود در پرداخت بدهی به تأمین اجتماعی عمل کند و منابع مالی کافی برای متناسب‌سازی فراهم کند، چشم‌انداز اجرای این طرح برای بازنشستگان روشن‌تر خواهد شد، هرچند سرنوشت حداقل‌بگیران هنوز مشخص نیست و ممکن است نیاز به تصویب قوانین حمایتی جدید برای این قشر از بازنشستگان باشد.

اطلاع باما