مکانیسم ماشه و بیانیه اتحادیه اروپا درباره جزایر سه‌ گانه؛ آغاز مرحله بی‌بازگشت در روابط ایران و غرب

به گزارش اطلاع با ما بیانیه اتحادیه اروپا درباره جزایر سه‌ گانه/ناصر ایمانی- تشدید تحریم‌ها از طریق فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» و موضع بی‌سابقه اتحادیه اروپا درباره جزایر سه‌گانه ایرانی، نشان‌دهنده ورود روابط ایران و غرب به مرحله‌ای تازه و بی‌بازگشت است. کارشناسان معتقدند این تحولات، یک نقطه عطف استراتژیک در سیاست خارجی ایران محسوب می‌شود که لزوم بازتعریف راهبردهای دیپلماتیک و چرخش جدی به سمت شرق را دوچندان کرده است.

بیانیه اتحادیه اروپا درباره جزایر سه‌ گانه

فعال‌سازی مکانیسم ماشه و صدور بیانیه اتحادیه اروپا درباره جزایر سه‌گانه ایرانی، دو اقدام هم‌زمان و معنادار از سوی بلوک غرب است که نشان می‌دهد رویکرد تقابلی با ایران به مرحله‌ای بی‌سابقه رسیده است.
برای نخستین بار در سال‌های اخیر، بیانیه‌ای رسمی از سوی اتحادیه اروپا صادر شد که تمامیت ارضی ایران را زیر سؤال برد؛ اقدامی که تحلیلگران آن را نشانه‌ای از تغییر راهبردی در رفتار غرب می‌دانند. این تحولات به‌وضوح حاکی از برنامه‌ریزی هدفمند برای بستن تمامی مسیرهای تعامل با ایران است.

انتقال قدرت از غرب به شرق؛ واقعیت جدید نظام بین‌الملل

در سطح جهانی، توازن قدرت به‌تدریج از غرب به شرق در حال انتقال است. قدرت‌های آسیایی در حال شکل‌دهی به نظم جدیدی هستند که بر پایه استقلال، فناوری و ائتلاف‌های منطقه‌ای استوار است.
تمرکز سنتی سیاست خارجی ایران بر تعامل با غرب، در حالی تداوم داشت که نقشه ژئوپلیتیک جهان دچار دگرگونی عمیق شد. اکنون این تغییر به نقطه اوج خود رسیده و سیاست خارجی ایران باید با واقعیت جدید جهانی هم‌راستا شود.

تجربه برجام؛ درس بی‌اعتمادی به غرب

کارنامه تعامل ایران با غرب، به‌ویژه در پرونده برجام، نشان داده که تعهدات طرف‌های غربی پایدار نبوده است. رفتار اخیر آمریکا در لغو نشست نیویورک میان نمایندگان دو کشور، بار دیگر بی‌اعتمادی تهران را تأیید کرد.
به باور کارشناسان، ادامه سیاست یک‌جانبه‌گرایانه در برابر غرب نه‌تنها منافع ملی را تهدید می‌کند، بلکه جایگاه بین‌المللی ایران را نیز تضعیف می‌سازد. رویدادهای اخیر بیانگر آن است که دوران تعامل متقابل با غرب عملاً به پایان رسیده است.

ضرورت چرخش هوشمندانه به شرق

تحولات اخیر، سیاست خارجی ایران را در برابر یک ضرورت استراتژیک قرار داده است: **چرخش هدفمند به سمت شرق و تنوع‌بخشی به روابط بین‌الملل**. این تغییر رویکرد باید نه از موضع انفعال، بلکه بر پایه تقویت جایگاه منطقه‌ای و جلوگیری از هرگونه وابستگی جدید طراحی شود.
به گفته کارشناسان، نظم نوین جهانی فرصتی برای بازتعریف نقش ایران در ساختار قدرت جهانی فراهم کرده است — فرصتی که تنها با اتخاذ تصمیم‌های هوشمندانه در عرصه سیاست خارجی قابل تحقق خواهد بود.

جمع‌بندی

تشدید فشارهای سیاسی و تحریم‌های غرب از طریق مکانیسم ماشه و اقدامات بی‌سابقه اتحادیه اروپا، نقطه پایانی بر دوره‌ای از تعاملات سنتی ایران و غرب است. اکنون سیاست خارجی کشور باید بر مبنای **چندجانبه‌گرایی، همکاری منطقه‌ای و تقویت روابط با شرق** بازطراحی شود تا از تهدیدهای کنونی، فرصتی راهبردی برای تثبیت موقعیت بین‌المللی ایران پدید آید.

این گزارش بر پایه بررسی‌های تحریریه اطلاع باما و مرور داده‌های منتشرشده در رسانه‌های کشور تنظیم شده است.