چالش‌ های مولدسازی دارایی‌ های دولتی؛ فرصت‌های از دست رفته و راهکارهای پیشنهادی

به گزارش اطلاع با ما چالش‌ های مولدسازی دارایی‌ های دولتی- روند مولدسازی دارایی‌های دولت که به‌منظور بهینه‌سازی اموال راکد و کمک به کسری بودجه طراحی شده بود، در اجرا موفقیت چندانی نداشته است. دلایل این ناکامی شامل عدم همکاری دستگاه‌های دولتی، ساختارهای حقوقی نامناسب، و مقاومت ارگان‌ها در واگذاری اموال مازاد است. این تأخیرها علاوه بر افزایش هزینه‌های نگهداری، فشار مضاعفی بر بازارهایی مانند مسکن وارد کرده است. کارشناسان معتقدند تسهیل قوانین، شفافیت در ارزش‌گذاری دارایی‌ها، و اجبار ارگان‌ها به واگذاری اموال می‌تواند به اجرای بهتر این سیاست کمک کند.

تحلیل وضعیت مولدسازی دارایی‌های دولت در ایران

مولدسازی دارایی‌های دولت به‌عنوان راهکاری برای افزایش بهره‌وری منابع و کاهش کسری بودجه، از مدت‌ها پیش مطرح بوده است، اما اجرای موفق آن با موانع متعددی روبرو شده که به شرح زیر قابل تحلیل است:

1. عدم بهره‌وری اموال دولتی:

دارایی‌های دولتی همچون زمین‌ها، ساختمان‌ها و کارخانه‌ها اغلب بدون استفاده یا با بهره‌وری پایین باقی مانده‌اند. دولت‌ها به‌جای واگذاری این دارایی‌ها به بخش خصوصی واقعی، مسیر خصولتی‌سازی را طی کرده‌اند، که منجر به کاهش بهره‌وری و ادامه زیان‌دهی بنگاه‌ها شده است.

2. موانع ساختاری و حقوقی:

فقدان چارچوب حقوقی مناسب برای مولدسازی و عدم همکاری دستگاه‌های دولتی از جمله دلایل اصلی ناکامی در این زمینه است. بسیاری از ارگان‌ها به‌دلیل منافع شخصی از واگذاری اموال خودداری می‌کنند، و بروکراسی پیچیده نیز فرایند مولدسازی را دشوار کرده است.

3. پیامدهای اقتصادی:

با عرضه محدود زمین و املاک دولتی، بازار مسکن و اجاره‌بها تحت فشار قرار گرفته است. آزادسازی این اموال می‌تواند منجر به کاهش قیمت‌ها و افزایش کیفیت ساخت‌وساز شود، اما این امر مستلزم سیاست‌گذاری دقیق و افزایش نظارت است.

4. تعویق در اجرای قانون مولدسازی:

تأخیر در اجرای این قانون هزینه‌بر است، چرا که نگهداری املاک مازاد هزینه‌های زیادی برای دولت دارد. در مقابل، عرضه به‌موقع این اموال می‌تواند بخشی از کسری بودجه دولت را جبران کند و بدهی‌های دولت به بخش خصوصی را کاهش دهد.

5. راهکارها:

دولت باید دارایی‌های غیرمولد خود را به فروش برساند و روی بنگاه‌های سودده تمرکز کند.

شفافیت بیشتر در ارزش‌گذاری اموال و تسهیل تهاترهای مالی با بخش خصوصی ضروری است.

استفاده از ابزارهای مالیاتی و ایجاد انگیزه برای واگذاری اموال مازاد می‌تواند مسیر مولدسازی را هموارتر کند.

به‌طور کلی، مولدسازی نه‌تنها به بهبود بهره‌وری اقتصادی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تعادل بیشتری در بازار دارایی‌ها و مسکن ایجاد کند. اما موفقیت در این مسیر مستلزم شجاعت مدیریتی، همکاری دستگاه‌ها و رفع موانع حقوقی و اجرایی است.